Wiele osób decydując się na zawarcie małżeństwa nie zastanawia się nad tym, jakie skutki – poza „i nie opuszczę Cię aż do śmierci” – niesie za sobą wstąpienie w związek małżeński dotyczące stosunków majątkowych ich łączących.
Na ogół przyszli małżonkowie koncentrują się na organizacji ślubu, wesela, liście gości, nie zastanawiają się nad tym, co i jak będzie wyglądało PO ślubie.
Przyszli małżonkowie, mimo wstępnych pouczeń w urzędzie stanu cywilnego, często nie mają świadomości ani o prawach i obowiązkach, jakie mają małżonkowie po ślubie, ani o tym, że istnieje coś takiego, jak „małżeński ustrój majątkowy”, jak również, że mogą samodzielnie zdecydować jaki ustrój majątkowy będzie obowiązywał w ich małżeństwie.
W świadomości kryje się gdzieś zasłyszana i widziana – głównie w filmach amerykańskich – kwestia podpisania intercyzy małżeńskiej, i tak naprawdę na tym kończy się wiedza. A prawda jest taka, że polskie prawo przewiduje różne możliwości w zakresie małżeńskich ustrojów majątkowych, w zależności od potrzeb i decyzji małżonków.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy (dalej KRO) przewiduje, iż po zawarciu małżeństwa, między małżonkami powstaje tzw. wspólność ustawowa chyba, że małżonkowie przed lub po zawarciu małżeństwa postanowią odmiennie uregulować stosunki majątkowe poprzez zawarcie umowy majątkowej małżeńskiej.
Ustawowa wspólność majątkowa: wszystko, co małżonkowie (razem lub osobno) nabyli w trakcie trwania małżeństwa
Polskie prawo, w art. 33 KRO określa również, jakie składniki majątku nie będą wchodziły do majątku wspólnego małżonków, lecz będą stanowiły ich majątek osobisty, odrębny.
Ustawowy ustrój majątkowy nie jest ustrojem obligatoryjnym w Polsce.
Nie ma obowiązku, aby w małżeństwie panował ustawowy ustrój majątkowy, można zawrzeć małżeńską umowę majątkową
Strony mogą wspólnie postanowić, iż nie chcą, aby w trakcie trwania ich małżeństwa obowiązywał ich ustawowy ustrój majątkowy i odmiennie uregulować stosunki majątkowe poprzez zawarcie stosownej umowy małżeńskiej, czyli tzw. intercyzy.
Intercyza (łac. intercisa – rozstrzygnięcie) – umowa zawierana między małżonkami lub osobami zamierzającymi wstąpić w związek małżeński, prowadząca do wprowadzenia odmiennego aniżeli ustawowego ustroją majątkowego małżonków.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje zamknięty katalog umów małżeńskich, które mogą zostać zawarte. Oznacza to, że można zawrzeć tylko jedną z czterech umów małżeńskich, które zostały wskazane w KRO. Nie możemy stworzyć sobie własnej, wykraczającej poza umowy przewidziane w ustawie.
Zgodnie zatem z art. 47 KRO małżonkowie w Polsce mogą zawrzeć następujące małżeńskie umowy majątkowe:
1) umowę rozszerzającą ustawową wspólność majątkową,
2) umowę ograniczającą ustawową wspólność majątkową,
3) ustanowić rozdzielność majątkową,
4) ustanowić rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków.
!!!Umowa majątkowa może zostać zawarta tylko i wyłącznie w formie aktu notarialnego, tj. przed notariuszem.
Jeśli jesteś zainteresowana bardziej szczegółowymi kwestiami, zapraszam do pobrania darmowego e-Book’a. Omówione w nim zostały małżeńskie ustroje majątkowe, umowy małżeńskie, dziedziczenie w przypadku umowy małżeńskiej, zasadność podpisywania stosownej umowy.